zaterdag 26 april 2008

Werkgever heeft burn-out werknemer zelf in de hand?

Gedeeld belang
Een werkgever kan het burnout-risico van zijn werknemers sterk verminderen. Dit vergt echter aandacht voor een aantal zaken. Zo is het allereerst belangrijk dat de belangen van de werknemers en die van de organisatie parallel lopen. Oftewel: er moet voortdurend het idee zijn dat wat goed is voor de baas, ook goed is voor de werknemer, en vice versa uiteraard. Dit voorkomt dat bij een eventuele koerswijziging de werknemer met zichzelf in conflict komt.

Persoonlijke aandacht
Daarnaast is er in veel organisaties weinig aandacht voor medewerkers die hun verhaal kwijt willen. Dat komt omdat de drempel om over problemen te communiceren hoog ligt. Ook een grondig en uitgebreid inwerktraject voor nieuwe werknemers verkleint het risico op burnout sterk. Het is ook belangrijk om de hoeveelheid sturingsinformatie te doseren en controles, regels en rapportages niet de overhand te laten krijgen. Communicatie speelt een essentiële rol. De communicatiestructuur moet soepel zijn en vooral de interne communicatie moet de juiste balans hebben. We hebben al eerder iets geschreven over "aangeleerde hulploosheid". Bedrijven kunnen zichzelf beslist zo organiseren dat werknemers daar in ieder geval geen last van hoeven te hebben.

zondag 20 april 2008

Herken je burnout!

Symptomen
Je kunt bij jezelf vermoeden dat je (misschien) burnout bent geraakt als je bij jezelf o.a het volgende kunt waarnemen:

Zelfkritiek:
Je denkt over jezelf dat je er niks meer van kan, alles mislukt en wat je morgen gaat doen zal ook wel niet zo best zijn.

Inactiviteit:
Je doet minder als voorheen, waar je vroeger naar voren zou stappen blijf je nu liever op de achtergrond.

Terugtrekken:
Je bent altijd graag onder de mensen geweest en je had veel vrienden. Je komt tegenwoordig heel wat minder onder de mensen en je zoekt je vrienden niet meer op.

Stemmingsverlies:
Je ziet alles somber in en beleeft weinig of geen plezier meer. Voor je het weet ben je verdrietig.

Besluiteloosheid:
Je hakt geen knopen door, voor je gevoel kom je tot niets.

Geen leuk lijstje.
Als je dit zo ziet zou je denken dat je met een depressie te maken hebt en ja, depressie en burnout worden vaak verward, juist omdat de symptomen zoveel op elkaar lijken. Er is echter een groot verschil. Depressie is een meer willekeurige conditie, iets wat mensen gewoonweg kan overkomen, vaak voortkomend uit kleine foutjes in de biochemie. Burnout echter komt rechtstreeks voort uit het leven wat je tot dusver geleid hebt. Je hebt het jezelf in zekere zin aangedaan (niet expres natuurlijk). Het voordeel daarvan is in ieder geval dat het ook terug
beïnvloedbaar is: je kunt jezelf er geestelijk tegen wapenen. De al eerder vernoemde cognitieve therapie geeft de nodige handvatten.
Alzo: burnout: okee, kan de beste gebeuren. Echter: bij de pakken neer zitten: niet doen, het probleem is goed oplosbaar. Stap naar je huisarts of zoek een goede therapeut.

zondag 13 april 2008

Leer jezelf kennen

Iedereen heeft recht op zijn eigen favoriete denkfouten
Waarmee ik maar wil zeggen: iedereen denkt van alles over de wereld om hem heen. Van heel wat van die gedachtes mag je veilig aannemen dat ze wel min of meer kloppen. "Mijn moeder houdt van me" bv. is zo'n heel veilige gedachte, die klopt altijd wel. Maar wat je denkt over je sociale omgeving hoeft niet altijd zo vanzelfsprekend waar te zijn. Ikzelf bv. ben getrouwd met een echte afrikaanse en ik ga er altijd gemakshalve van uit dat niemand daar last van heeft of aanstoot aan neemt. Totdat er een moment kwam, enkele weken geleden dat we in een snackbar erg opzichtig niet werden bediend en we na een kwartiertje de zaak ietsje hongerig en zeer verontwaardigd, weer verlaten hebben. Kortom, je denkt dat discriminatie hier niet meer bestaat en je wordt er opeens pijnlijk mee geconfronteerd dat dat dus niet het geval is. Mijn denkfout was dus: met een afrikaanse vrouw kun je je altijd en overal vertonen. Als je merkt dat dat niet klopt, heb je daar flink last van.

Bewijs jezelf dat het waar is wat je denkt.
Dat is dus waar het voor een groot gedeelte om draait in de behandeling van burnout. Check gerust eens bij chef of collega's of die het net zo belangrijk en noodzakelijk vinden dat je elke avond een paar uur overwerkt. U begrijpt: het antwoord zou best wel eens mee kunnen vallen. Moet je als getrouwde vrouw nou echt elke avond om 18:00 stipt het warme eten op tafel hebben of..... U voelt wel: zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Ons leven kan vol zitten met gewoontes die ons vroeger of later tot last worden en die we dan vergeten te checken op hun noodzakelijkheid. Laat die lastige patronen bestaan of zelfs uitdijen, thuis of op je werk, dan leg je daarmee de basis voor een lastiger leven als nodig en uiteindelijk mogelijk de basis voor een burnout. Neem je echter geen genoegen met allerlei vanzelfsprekendheden, dan zul je zien dat je je eigen leven heel eenvoudig kunt verbeteren.

zaterdag 5 april 2008

Wat zullen ze wel niet van me denken.

Is de mening van anderen u veel waard?
Wat je zo kan noemen: een bekende energie-vreter. Burnout raken kun je onder meer zo opvatten als dat je (te) veel energie hebt besteed zonder er wat voor terug te krijgen. Je voortdurend laten leiden in al je doen en laten door wat jij denkt dat anderen over jou denken (ja, ja, het komt allemaal voor), dat kost kracht. Mijn vrouw bv. haalt altijd gauw nog even de stofzuiger door de kamer als ze weet dat er bezoek komt, altijd gesteld op het maken van een goede indruk, zelfs op de grootste barbaren. Nu is dat niet zo erg, maar als je je op je werk voortdurend voegt naar (onbewezen) gedachtes over wat jij zelf denkt dat collega's en/of chef wel niet van je werk denken, dan kun je misschien wel eens snel veel te veel gaan doen. Oftewel: gebruik je je energie dan wel goed?

Kom voor jezelf op!
Het is verbazingwekkend te zien hoe vaak nog mensen zich laten leiden door onbewezen vooronderstellingen en, sterker nog, er niet op komen deze gedachtes eens te toetsen. Goed zelfonderzoek kan er toe leiden dat je jezelf en je omgeving de juiste vragen gaat stellen. Cognitieve therapie is er juist op gericht dergelijke functionele vragen uit te lokken en beantwoord te krijgen. Het is dan ook geen wonder dat deze techniek in bijna iedere burnoutbehandeling wordt toegepast.