zondag 13 januari 2008

Herken uw burnout!

Ja, dat helpt natuurlijk wel, als je tijdig bij jezelf kunt signaleren dat je in een neerwaartse spiraal zit, die tenslotte kan eindigen in een complete burnout. In een dergelijk proces zijn grosso modo 7 fases te onderscheiden, van lichte opwinding in het begin tot complete wanhoop op het eind. Hier komen ze eens:

1) Waarschuwingssymptomen.
Een groot engagement voor uw taak met tegelijk het idee de zaken steeds maar weer niet goed af te krijgen. Tegelijkertijd begint u te merken dat u energie tekort komt of voortdurend onuitgeslapen bent.

2) Verminderd engagement/terugtrekken.
U wordt cynisch en minder positief naar uw omgeving, er komt een zekere tegenzin voor in de plaats. Pauzes worden langer, u gaat veel waarde hechten aan weekend en vrije tijd. Het idealisme neemt af.

3) Emotionele reacties, anderen zijn het schuld.
Er komen depressieve kenmerken op: zelfmedelijden, geen humor meer, stemmingswisselingen. Daarnaast kunnen er agressieve uitingen komen: anderen zijn de schuld van alles, er ontstaan conflicten en u wordt prikkelbaar.

4) Verzwakking.
Concentratie en geheugen gaan achteruit, u verliest initiatief en creativiteit en uw waarnemingen worden steeds ongenuanceerder.

5) Vervlakking.
U wordt steeds onverschilliger en u vermijdt sociale contacten. Hobby's worden opgegeven.

6) Psychosomatische reacties.
Slaapstoornissen, hartkloppingen, benauwdheid, gespannen spieren, rug- en hoofdpijn, misselijkheid, darmklachten, meer alcohol, koffie, tabak of drugs, sexuele problemen en ga zo nog maar even door.

7) Vertwijfeling.
Een volledige negatieve kijk op het leven, gevoelens van hopeloosheid en zinloosheid, evt. zelfmoordgedachten.

Laat het dus niet zo ver komen. De ervaring leert echter wel dat mensen of betrekkelijk snel (fase 1, 2 of 3) aan de bel trekken of veel te laat (fase 6 is krachtig ingezet). Herkent u dit proces bij u zelf, aarzel niet en ga eens praten met huisarts of personeelswerker.